فشار خون چیست؟
فشار خون از علائم اصلی حیات است، هنگامی که سرخرگ‌های بزرگ، قابلیت ارتجاع و استحکام طبیعی خود را از دست بدهند و عروق کوچک نیز باریک‌تر شوند، فشار خون بالا می‌رود.
فشار خون بالا اکثرا تا مراحل انتهایی اکثرا هیچ علامتی ندارد.
فشارخون به طور طبیعی در اثر استرس و فعالیت بدنی بالا می‌رود، اما فردی که دچار بیماری فشارخون بالا است، به هنگام استراحت نیز فشار خونش بالاتر از حد طبیعی است.
اندازه گیری فشار خون
اصولا فشارخون در بخش‌های مختلف سیستم گردش خون متفاوت است ولی در اندازه گیری، فشار خون به دو نوع فشارخون سیستولی و دیاستولی مجزا می‌شود.
فشار خون سیستولی به فشار خونی که در سرخرگ‌هاست گفته می‌شود و فشارخون دیاستولی به فشارخون ورید گفته می‌شود. معمول‌ترین روش اندازه‌گیری فشار خون به وسیله فشارسنج است که با استفاده از ارتفاع جیوه برای اندازه‌گیری فشار خون در حال چرخش در رگ‌ها، استفاده می‌کند. فشارخون طبیعی براساس قرارداد برای فشارخون سیستولی پائین تراز ۱۲۰ میلی متر جیوه و برای فشارخون دیاستولی پائین تراز ۸۰ میلی لیترجیوه است. شیوع فشارخون بالا در جوامع گوناگون متفاوت است.
فشار خون بالا در چه کسانی دیده می شود؟
فشار خون بالا خصوصا در افراد مسن بسیار شایع است. تقریبا یک نفر از هر چهار نفر از فشار خون بالا رنج می برد. در بیماران جوان‌تر در مردان شایعتر است ولی در سنین بالاتر در زنان بیشتر از مردان دیده می‌شود. به طور کلی با افزایش سن خطر ابتلا افزایش می‌یابد.
علل ایجاد فشار خون بالا
علل بروز این بیماری هنوز به طور کامل شناخته نشده است ولی برخی عوامل فرد را مستعد ابتلا به فشار خون می کنند از جمله:
– سن، با افزایش سن احتمال ابتلا به فشار خون افزایش می‌یابد. بیشترین آمار ابتلا در سنین بالای ۶۰ سال می‌باشد.
– اضافه وزن
– سیگار
– الکل و نوشیدنی‌های الکلی
– رژیم غذایی پر نمک، یا چربی‌های اشباع شده و نبود سبزیجات در سبد غذایی
– عدم تحرک و یا کم تحرکی و نبود فعالیت بدنی
– استرس
– عوامل ژنتیکی، اگر یکی از والدین و یا هر دو دچار فشار خون بالا باشند، خطر ابتلای فرد به فشار خون بیشتر است.
– مصرف قرص‌های ضد حاملگی، استروییدها و بعضی از انواع داروهای مهارکننده اشتها
پیشگیری از فشارخون بالا
– کم کرن حتی یک کیلوگرم از وزنمان در مقابله با فشار خون بسیار موثر است، کنترل وزن را جدی بگیرید.
– بهترین راه مبارزه با فشار خون روزی نیم ساعت ورزش کردن است.
– رژیم غذایی‌تان را عوض کنید، مصرف نمک و چربی‌های اشباع شده را کاهش دهید، فست‌فودها، غذاهای کنسروی، چیپس و تنقلات مضر را کم کنید، از میوه و سبزیجات بیشتری استفاده کنید، لبنیات کم‌چرب، غذاهای حاوی پتاسیم مانند دانه‌های سبوس‌دار و خشکبار
– در خصوص سیگار کشیدن و نوشیدنی‌های الکلی تجدیدنظر کنید.
– فشار خون خود را اندازه‌گیری نمایید، برای کسانی که این بیماری را ندارد نیاز است که حداقل هر شش ماه یکبار فشار خون خود را اندازه بگیرند
– مواد حاوی کافئین از قبیل قهوه، چای ، نوشابه‌های کولا و شکلات، سبب افزایش فشارخون می‌شوند و باید در حد اعتدال مصرف شوند.
– اجتناب از مصرف غذاهای سرخ کرده یا غذاهایی که در درجه ی حرارت‌های بسیار بالا و یا با مدت زمان طولانی تهیه می شوند، و عدم استفاده ی چند باره از روغن‌های آشپزی.
– استفاده از گوشت سفید به جای گوشت‌های قرمز.
– کنترل استرس ، زیرا یکی از عوامل بالا بردن فشار خون که بسیار سریع هم عمل می کند، استرس و عصبانیت است.
– استراحت به میزان کافی هر روز زیرا کار کردن بی وقفه بیشترین فشار را بر سلامتی فرد وارد خواهد کرد
– انجام ورزش‌هایی مثل پیاده روی، شنا، دوچرخه سواری برای پایین آوردن فشار خون مفید هستند بنابراین حداقل ۳ بار در هفته و هر بار حداقل ۳۰ دقیقه باید ورزش کرد
